Monday, September 12, 2022

Tualchhung Kohhran Chanchinbu hlutna


  • Upa Malsawmliana 


Kan Kohhran thalai pawl chanchinbu Gilgal in kum 35-na hmel a hmu ta hi thinlung takin ka lawm a, a enkawltu Editorial Board memberte lawmpuina leh duhsakna ka hlan e. 


Gilgal chanchinbu hi kum reilote a enkawltute zingah ka tel ve hman a, Cyclostyle khawl hman lai khan. Khatih laia Editor chu Carlos-a Pa, Pu Ronghinglova hi a nia, Nula Asawmi te nen  Inrinni apiangin Biak In chung sangah kan her ve rak rak thin. Branch KTP Committee in kumtin chanchinbu enkawltu Editorial Board hi a ruat thar thin avangin inchhawk tel tel thin kha a ni a, a hahdamthlak deuh. YMA lam chanchinbu erawh kan enkawl ve chhung a rei ta deuh a, thang khat lian zet zawt ka buaipui ve thung. 


Kohhran rawngbawlna ke hrang hrang - thuhril, zirtir, tihdam rawngbawlna te hi a pawimawh ber a awm chuang lova, an pawimawh ber vek mai. Zirtir kawngah hian thuziak hmanga rawngbawlna hi a langsar hle. 


 Kum 1911 ah kan Kohhran hian Kristian Tlangau Chanchinbu a chhuah tan a, a hnu deuhah Baptist Kohhranin ‘Kohran Beng(1947)’ chanchinbu leh Chhandamna Sipai pawlin ‘ Sipai Tlangau(1931)’ an ti chhuak veleh a. Kohhran hian thuziak hmanga rawngbawlna hi a ngai thutak hle a, chanchinbu mai ni lovin lehkhabu chi hrang hrang ti chhuakin Press te hial pawh kan nei deuh fur bawk. Hengte hi Pathian thu hriatna leh zirtirna kawnga hmalakna a nih piah lama Mizo thu leh hla (literature) tihchangtlunna leh Mizo tawng tih hmasawnna atan hmalakna a ni bawk. 


Hetianga Kohhran pui (headquarters) leh tualchhung  kohhran ten chanchinbu kan tihchhuah thin hi a hlutna leh tangkaina sawi dawn ila sawi tur tam tak a awm ang. 

  1. Kohhran leh a hnuaia peng hrang hrangte hmalakna leh mipuite hriattur puanchhuahna hmanrua tangkai tak a ni
  2. Kohhran mipuite Pathian thu hriatna leh zirtirna hmanrua tha tak a ni bawk
  3. Kohhran chhungkua te inhriatpawh tawnna leh inngaihsakna hmanrua a ni
  4. Thu leh hla ( literature) hmasawnna atan a tangkai
  5. Mizo tawng than zelna leh hmasawnna atana a tangkai bawk
  6. Thuziak mite tana inphochhuahna remchang a ni bawk
  7. Kohhran leh vengchhung inpumkhatna siamtu a ni


Heng bakah hian kartin chanchinbu - kohhran leh tlawmngai pawl Chanchinbu te hlutna hi sawi tur tam tak a awm ang. Pathianni zinga Gilgal chhiar tur a awm loh chang chuan a khawharthlak a, ‘ Gilgal hi a chhuak lo emaw ni le?’ tiin kan inzawt kan inzawt thin. Chutiangin Inrinni tlaia YMA Weekly News kan hmuh loh chuan kan hawi kan hawi bawk a. A khawngaihthlak thin a ni. 


Gilgal chhiar tur a awm loh chuan kohhran inkhawm programme hrang hrangte kan hre lo nghal a, bangbo deuhin a awm theih. Hengte hian a hlutna a tarlang awm e.


Hetianga tualchhung kohhran chanchinbu kan nei te hi a vanneihthlak a, a hlutna hi Kohhranhote hian kan hre chho deuh deuh turah ngai ila. 


A tawp berah chuan chanchinbu enkawltute hian a chunga a tangkaina leh a hlutna tlangpui kan tarlante hi hre ve reng se, chanchinbu an enkawl kawnga ngaihtuahna zau zawk an nih theihnan a tangkai takin. Kohhran rawngbawlna peng pawimawh tak enkawltute an nih hi an inhriatreng a ngai. 

Gilgal chanchinbu hmasawn zel turin duhsakna ka hlan e