YMA Kumpuan - ram keh hnam humhalh hi

- Prof. Malsawmliana 

 YMA hian ‘Ram leh hnam humhalh’ hi kumpuan atan kum 14 zet kan puang tawh a, tunah kum hnih dang atan kan puang leh dawn a. YMA in kumpuan kan neih tawhah chuan kumpuan thupui atana kan hman ngun ber a ni.

Ngaia neih palh theih a ni

Kum 14 zet kumpuan atana hman tawh chu ngaia neih pawh awl tak tur a ni a. A tlangpuiin Branch YMA hruaitute hi a ngai, inthlak zen zen lo kan lo ni bawk nen, kumpuan a lo zawn rei ta bawk nen, ngai leh ngai intawksir a awl khawp ang. Heti zawnga thlir duh tan chuan hmalak peihawm tawh loh rawk khawpin ngaihtuahna a kal  thei ang. 

MAHSE, kan ram leh hnam hian nektu leh rawktu, eichhiat tum tu a nei reng a, a kum tel hian a nasa tial tial emaw tih tur a ni a. Kil tin atangin - ruihhlo, mipat hmeichhiatna, hlemhletna, natna hlauhawm hrang hrang, sakhaw kaihhnawih thil te, hnam inpumkhatna ti chhe thei thil te, ramri a nek chepna te leh thil dang ten min bei mek a. Hetiang a nih lai hian kan ram leh hnam hi ‘ ngaia neih san chi’ a ni lo. Ngaia neih hian inthlahdahna leh hmasawn lohna a ken tel miau avangin thil hlauhawm tak a ni.

Hmalakna ngelnghet neih a tul

Kan ram dinhmun en hian kumpuan thupui hi kumdangah pawh kan la hmang chho zel mai thei a. Tunah phei chuan kumpuan hi kum hnih chhung atan kan puang ta bawk a.Hetianga kan puan nawn awn awn a nih avang leh engtik hunah pawh kan ram mamawh a nih a avangin YMA te chuan kumpuan ah hmang kher lo mah ila ram leh hnam himna tur hi chu kan ngaihpawimawh berte zinga mi a ni reng dawn a.

Chuvangin hma kan laknaah hian kum hnih/khat chauh thlir lovin hma lam thui tak thlira hma lakna ruahmanna ( long term plan) kan duan a hun tawh niin a lang. Target/goal neia hmalakna duang turin inbuatsaih ila; entirnan, naupang / YMA Chhang te kan zirtir kawngah pawh tum khat chauh duh tawk lovin an hlawk pui leh nun pui theih ngeina tura hmachhawp siam thiam a tul hle. Chutiangin ruihhlo do leh HIV/ AIDS natna chungchanga hma kan laknaah te pawh mumal zawka hmachhawp siam a tul tawh bawk. A kum leha hruaitu thar ten an chhunzawm zel theih tur te ruahman thiam ila kan kumpuan hi a hlawhtling leh zual ang.

A tiha tih a tul tawh..

Zonunmawi kan inzirtir a, khawhar inah thahnemngai turin kan infuih thin bawk a. Tleirawl/rawlthar te pawh khawtlang chhiatni ah tlawmngai turin kan fuih reng bawk. Heng bakah hian a tih a tih ngai chi hi chu infuih mai lovin kan tih tir a tul tawh. 

Branch thenkhatin an tih tawh thin angin tleirawl te thlan laih ziritir te, hnathawh zirtir te, buh thlei zirtir, hnam lam zirtir etc.te hi kan kal pui chhoh zel a tul. Chutiang zelin tawngka a infuih hun kal pelin a taka ti tira fuih hun a ni ta. 

Ruihhlo do pawh awmze nei lehzual tur leh sawt zawka do dan ngaihtuah a ngai. Inzirtirna kal pui reng siin zirchianna neih a chumi mila hmalakna kal pui a tul, tlo zawk leh daih rei tur zawnga ruihhlo do pawh kal pui a tul tawh.

YMA hruaitu chu teirei peih mi a ni

YMA member leh hruaitu nihna tur pawimawh tak mai chu ‘teirei peih’ a ni. Teirei peih hian tluantling, ti mai mai lo, peih rei, a tawp thlenga tang fan fan, tlo tih te a kawk awm e. Chutiang mi chu ram leh hnam humhalh tura  he hnam hian a mamawh chu a ni. 

Intuaithar ang u le

Kum 14 zet kan puan tawh avangin kan khup a zawi deuh tawh a ni mai thei, kan thla e pawh a lo tliak tawh mai thei bawk e. Mahse mupui angin kan chakna siamthar leh ila kan ram leh hnam humhalh tur hian i intuaithar leh teh ang u. 

“Jerusalem kulh chu a chim rem rum tawh a, a kawngkhârte pawh a kâng asin; …..Jerusalem a ram tih te, a kawngkharte a kang tih te pawh in hria a; hawh u, sawichhiat kan nih tawh loh nan Jerusalem kulh chu I din leh ang u” 

( Nehemia)

Quality Education nei tura tan lak a tul ( thu sep sel te te)

- Prof. Malsawmliana 

Nikuma YMA Inkhawmpui, Biate a neih ah khan “ Quality Education a awm theihnan sawrkar in tun aia chak zawkin hma la rawh se” tiin kan rel a. Sawrkar tih turin rel mah ila YMA huangchhung atangin theihtawpin hma a la dawn bawk a ni.

Quality Education tih chu eng nge awmzia ni ta ang le? 

Zir sang satliah mai ni lo, thiamna leh hriatna tak tak nei, rintlak leh chhawr tlak thiamna neih hi quality education in a tum chu a ni mai awm e. 

Chumi qualitiy nei tur chuan engtin nge tan kan lak ang ? 

Zirlai hriat thiam leh a awmzia hriat a tul. A awmzia hre mumal lova by-heart ringawt hian thiamna tluantling min pe lo. An thiam a chhuah chuan Examna- ah an chhang tha viau a, a hnuah an theihnghilh leh mai a. An thiam a chhuah loh chuan chuti hlauh chu a ni. Chuvangin by-heart a that rualin a awmze hriat hi thiamna nghet neihna a ni.

Lehkha chhiar tam hian quality a siam. Zirlaibu bakah lehkhabu dang chhiar tam a tul. Hriatna leh thiamna min petu chu lehkha chhiar tam hi a ni e. Tunlaiah zirlaiten lehkhabu chhiar chu sawiloh an zirlai takngial pawh an chhiar peih lo, a aiah Phone an chhiar zawk thin. Hei hian thiamna a keng tel lo. Khawvela mi hlawhtling leh tul ber ber te hian lehkha an chhiar nasa, lehkha chhiar hi finna leh ngaihtuah thiamna pe tu, hriatna belhchhah tu a ni tih an hriat tlat avangin.

Lehkha zir nasat hi thiamna tak tak neihna a ni bawk. Zirlai ni si lehkha zir tha lo chu an hlawhtling ngai lovang. Nikhata darkar khat pawh lehkha zir peih lo hi an kat nuk mai thei e. 

Tum mumal neia lehkha an zir a ngai. Chumi atan chuan zirtirtu leh nu leh pa ten an kaihhruai a ngai thung. Anmahni chuan an ngaihtuah thiam lova, an talent neih dan leh an tui zawng, subject an thiam theih zawngte uluk taka zir a, an kalna awm kawng kawhhmuh a ngai.

Tumruhna leh beih hram hramna hi hlawhtlinna bul chu a ni. Hlawhtling tur chuan teirei peih mi nih a ngai. Rualelna neih a ngai bawk, zirlaiin midang elna leh tluk tumna a neih loh chuan hma a sawn thei lovang. 

Chutiangin a nunah Goal a neih loh chuan Tuifinriata Lawngleng kartu nei lo ang maiin thliin a chhemna lam apiangah a leng vel mai mai ang a, a tawpah a awprup thin. Tum ram nei a nun hman hi mihring nun ti hlutu a ni a, mihring quality siam tu a ni.